(1946-2013)

А. П. Мишарина родилась 19 декабря 1946 года в селе Большелуг Корткеросского района. В 1968 году закончила педагогическое училище (ныне – гуманитарно-педагогический колледж им. И. А. Куратова) в городе Сыктывкаре. В течение шести лет работала учительницей в родном селе. С 1970 по 1972 годы училась в Литературном институте им. М. Горького в Москве, затем в Сыктывкарском государственном университете. Работала сотрудником журнала «Войвыв кодзув», в котором 1966 году опубликовала свои первые стихи.

В 1977 году в коллективный сборник «Куим сьыланкыв» («Три песни»), вошла её первая книга стихов «Тэ менам – кок ув му» («Ты - моя родина»). Позднее были изданы книги стихов «Войвывса дзоридз» («Северный цветок», 1980), «Коми муöй, сьöлöмшöрöй» («Земля моя коми», 1981), «Быдмам войвылын» («Растем на Севере», 1987), «Рытъя сёрни» («Вечерние беседы», 1991), «Сьöлöм дой» («Боль сердца», 1996).

В таких стихах как: «Эмöсь кодзувъяс» («Славные люди»), «Менам велöдысьлы» («Моей учительнице»), «Медся мича, медся авъя» («Самая красивая, самая скромная») сочетаются удивление красотой родных просторов с добрым, внимательным отношением к окружающим людям. В своих произведениях поэт говорит о любви, как о даре страдать и радоваться, изображает лирические миниатюры и пейзаж. Стихи Мишариной были переведены на русский, венгерский и финский языки, она стала известным российским поэтом.

Александра Петровна умерла 18 июля 2013 года.

Александра Петровна Мишарина – член Союза писателей России (1990), лауреат Государственной премии Республики Коми (1997), заслуженный работник Республики Коми (2004).

Источник:

Календарь знаменательных и памятных дат Республики Коми на 2006 год. Сыктывкар, 2005.

.

Воспоминания краеведа, журналиста Марии Алексеевны Плосковой об Александре Мишариной (однокурсницы Александры Мишариной в педагогическом училище)

Ми педучилищеын велӧдчигӧн Санякӧд ӧти комнатаын жӧ овлiм. Локтiс ме дорӧ зон (будущӧй верӧсӧй!), ӧкмыс час бӧрас миянӧс петнысӧ общежитиеысь оз нин лэдзны вӧлi, Саня шуӧ: "Сяс ме тэнӧ лэдза,"- чукӧртӧма нывъяслысь прӧстынняяс быд комнатаысь, кӧрталӧма аслас крӧватьӧ найӧс да менӧ йӧткӧ: "Кута прӧстыння гезсӧ - лэччы!" Меным страх лои витӧд этажсянь прӧстыння кузя лэччыны... Но сэсся нылыд менӧ йӧткалӧмӧн лесничаяс кузяыд петкӧдiс первой этажӧдзыд да зонмыдлы шуис: "На! Дыр эн кутлы! Ме сэнi виччысьла!" Весигтӧ сы вылӧ дежурнӧйыс чуймис, мыйла ме вылын командуйтӧ и дежурнӧйсӧ стрӧжитӧ. А асьным ми, нывъяс, недель чӧж та вылӧ пӧттӧдз сералiм.

А нӧшта ыджыд тешыс вӧлi сыкӧд Запорожьеын, пионерскӧй практика вылын... Быд отрядын педучилищесаяс вӧлiны пионервожатӧйясӧн, а воспитательясыс - хохолъяс, менам хохолыс - Алексей Иванович, отрядыс вӧлi ыджыд, 42 морт, 4-5-ӧд классъяс. Алексей пыр волiс ӧбӧд бОрын и пыр юыштӧмӧн, а мукӧд дырйи и куйлiс и пуяс сайӧ саймӧдчӧмӧн. Аслас палатаӧ пырлiс сӧмын отбой бӧрын. Саня дӧзмис жӧ сы вылӧ тадз олӧмысь да шуис: "Сяс ми сiйӧс велӧдам дорвыв узьлыны!" Ветлiс кухняӧ, вайис ыджыд-джуджыд тасьтi, кисьтiс сэтчӧ ВА да ньӧжйӧника сюйис Алёшалы прӧстыня улас, а одеялӧсӧ вештiс. И, сё збыль, коньӧрыд локтӧма войшӧрнас да бруткысьӧма тасьтi вылад, весигтӧ дойдӧма добрасӧ. Мунӧма аскинас жалуйтчыны директор дорас да сэсся морттӧ уволитӧмаӧсь, а меным сюрис жӧ сысянь, мый ме тадзи вӧчи, эськӧ ставсӧ Саня кӧтiс... Но поездын гортӧ локтiгӧн ставӧн бур пӧт сералiм... Мортыс зэв писькӧс кыв вылас вӧлi и миян группаын вӧлi дзик мам кодьӧн, да и ыджыдджык арлыдаӧн. Петас вӧлi дӧска дорӧ висьтасьны, ӧтвечайтны, пуктасны сылы "три" и сэтшӧм смачнӧя шуас (быттьӧ кывсӧ велӧдысь бердас ляскас!): "Вот тадз!? Ме сэсся тiянлы эг кут кажитчыны али мый?" - пӧттӧдз вӧлi сералам сылӧн вочакыв вылӧ да сьӧлӧмсяньыс артисталӧм вылӧ, тешкодь интонация вылӧ... Сылӧн артисталӧмыс вӧлi дзик Юрий Никулин сяма... да и сы вылӧ зэв ёна мунiс, гашкӧ, кадыс вӧзйис сэк татшӧм йӧзсӧ...

Воспоминания Народного писателя Республики Коми А. Попова об Александре Мишариной (односельчане, коллеги по «писательскому цеху»)

Кыдзкö дзик на велавтöм гижны Александра Мишарина йылысь, кор сiйö ачыс эз нин ло. Век на чайтсьö, мый тайö омöлиник вöтын сiйöс гуалiм да колльöдiм. Век на син водзын важся Сандраыс, кодöс уна во тöдлi да вылö донъявлi. Сiйö вöлi меысь некымын арöсöн ыджыдджык, да ичöтдырсö ог сэтшöм ёна тöд вылö вермы уськöдны, кöть эськö сылöн классö унаысь пыравлi. Сыкöд велöдчис Макарсиктысь жö Öлексей, кодкöд ёртасьлiм. Сы дорö моз и кежавлi налöн классö. Саня нинöмöн мукöдсьыс эз торъяв. Кöть эськö ачыс сэсся бöрас нин öти кывбурын пасйылiс, мый сiйö öнöдз на вильыш нывка, кутшöмöн дзолядырйиыс вöлi.

Школа помалöм бöрын классыс разалi, да Мишаринаöс во-мöд мысти аддзи Ыджыдвидз сиктса клублöн сцена вылысь. Кутшöмкö тай праздник вöлi-а. Концерт дасьтöмаöсь и быдöн. И со нуöдысьыс юöртiс, öнi пö тiян водзö петас педучилищеын велöдчысь Александра Мишарина да лыддяс ассьыс кывбурсö. Ми ставöн вомнымöс паськöдiм татшöм шензьöдана юöр вылад. Кыдзкö эз чайтсьы, медым кодкö миян сиктысь вермас гижны кывбуръяс да весиг «Войвыв кодзулын» йöзöдчас. Тадз тай нуöдысьыс висьталiс-а. Кутшöм кывбур вöлi, дерт, тöд вылö уськöдны ог нин вермы, но зэв топыда ставöн кекöначасисны.

Кыдзи ачыс Петыр Санеыс бöрыннас висьтавлiс, кывбурсö гижöма да абу на лысьтöма некодлы сетны. Дерт, медводз мöвпыштлöма ыстыны «Войвыв кодзулö», но полöма. Медбöрын тай мöдöдöма жö. Абу аснас кырымасьöма, а нывъёртыслысь ним-овсö пуктöма. Сэсся уна лун виччысьöма педучилищеса öтувъя оланiнö пошта вайысьсö, мед нывъёртсьыс водзджык слöймыны босьтны воча гижöдторсö. Мыйлакö тöдöма жö: журналса уджалысьяс гижасны. Коркö и казялöма «Войвыв кодзувсянь» пасйöда письмö. Дерт, абу жö Александра Мишарина ним вылö. Восьтöма, а сэнi шыöдчöмаöсь сы дорö нывъёрт нимнас да корöмаöсь пыравны сёрнитыштны. Кывбурсö ошкöмаöсь и. Бара жö полiгтыр мунöма редакцияад да сöмын сэнi висьталöма ассьыс збыль ним-овсö.

Коли некымын во, и Александра Мишариналöн чужис ыджыдкодь кывбур, кодöс вунöдны сэсся эг вермы. Миян Ыджыдвидз сикт йылысь гижöма да.

Юрö самасисны кывъясыс.

Бара, бара чужан сиктö вои,

Видза олан, менам Ыджыдвидз.

Бара воöн верстьöджык ме лои,

Он тай кадтö кут да видз...

Кадтö збыльысь бöжöдыс кутны он вермы. Лэбисны вояс. Ачым нин лои гижысь кодьöн, но Сандралы моз кывъясыс сiдзи и оз сюрласьны. Кыдзкö зэв нин бура сiйö сяммылiс аддзыны аслас кывбуръясö зэв лöсялана кывъяссö. Босьтам кöть нин «Сувтны эськö пелысьöн». Чайтсьö, мый Сандраысь öтдор татшöм сьöлöмтö чепöльтана кывбур аслас радейтöм йылысь некод оз сяммы лöсьöднысö.

Да. Олöмыд пö тай ваын оз вöй. Торйöн нин Сандралöн. Век кута казьтывны. Уна во сайö кольöм паныдасьлöмъяссö тшöтш и. Кыдзи сiйö кызь сайö во олiс Сыктывкарса медся зыка общежитиелöн зэв ичöтик жырйын. Некыдз ог вермы шензьынысö миян олöмöн веськöдлысьяс вылö. Зэв öд лада асьныс жыкруйтöны. А мый наысь коляс уна во мысти? Казьтылöмъясас, шуа. Дзик нинöм. Унаöн-ö öнi шуасны, кодi вöлi партия обкомса секретарнас Виктор Савин олiгöн да гижигöн? Ас пайысь ме ог тöд-а. Савинсö тöда, а кодi сэки Коми мунас веськöдлiс — ог. Уна коми гижысьлöн дыр кад эз вöв бур оланiныд. Чайтöны, мый зыка общежитиеыс налы тырмымöн. Быттьö татшöмсяма оланiнын чужлiсны Пушкинлöн гижöдъясыс, Лев Толстойлöн «Война да мирыс»? Но тайö мöд сёрниö вуджöма лои. Сэсся Александра Мишариналы кузяöн сетiсны жö öти жыръя патера — кухняöн и быдöн. Мортыд уна вонад сэтшöма вöлöм велалöма овны дзескыдiнад, мый выльлаö вуджöм бöрын, гашкö, тöлысьысь дырджык олiс кухняас. Жыръяс пö ог лысьт петны —вошöмысь пола.

Тшöкыда гарыштлывла, мый ютöм мужикыд кодзöм кань кодь. Сылы нинöм нин быттьö оз ков. Дугдан виртö вежыштавны, да олöмыс дубджык лоö. Водзтi гажаджык вöлi. Кутшöмкö праздник, гашкö, нимлун бöрын юр тай вöлi потö-а. Веськöдны, дерт, нинöм вылö. Öдзöсö тотшкöдiсны, да дзöран юрöн жö Александра Мишарина пырис. Лекарство жö корсьö, медым ньöбöм висьöмсьыс мынны. И мöвпыштiм довгыны Печать керкаö. Сэнi йöзыс унджык гартчö, сюрас кодлыськö удждысьны. Миян керкасянь сэтчöдз, гашкö, куим верст. Автобус вылö пуксьынысö некоднанным нин ог лысьтöй. Сьöлöм чеччыштöмысь полам — топöдасны да. Мöдöдчим веськыд туйöд. Неыджыд вöр дi пыр. Ме водзынджык тапикта, Сандра бöрсянь тiрликтö. Быттьö синтöм гозъя корны петöмаöсь. Туйыс буретш шойна дортi мунö. Сандралöн эбöсыс бырны кутiс, босьтчис шуавны:

— Öлексей, ме вай кутшöмкö гу бокö водыштла. А тэ ветлы. Удждысян да бöрсö локтiгöн видзöдлы жö менö. Ловъя кö — юрöс веськöд. Кулöма кö — мунас тыртышт дай. Оз нин ков кладбище вылö нуны йöзöс корсьны.

— Эн жö вод. Кыдзкö öд мунам.

И водзö мöдöдчим. Александра Петровна кыдзкö век серамсорöн висьтавлiс таладорсьыс аслас мунöм йылысь. Карас олiгöн некымынысь шулiс:

— Öлексей, ме кö кула, то Ыджыдвиддзö катöд. Машинатö медавны сьöмыд уна ковмас. Рöскод эн вöч. Вай кыдзкö кусыньт ли мый ли да моздорад ну автобус станцияöдзыс. Сэсся билет ньöб да аскöдыд орччöн пуксьöд. Быттьö ловъя на. Ловъя мортсьыд озджык уна босьтны. Билет донсö вештан дай. Сiдз и катöд Ыджыдвиддзöдзыс. Пассажирöс моз.

Но Сандра эз кут буса карын таладор югыдiнсьыс мунöмсö виччысьны. Ыджыдвиддзас овны кайис. Сэтчö и гуалiм. Таво гожöм став семьяöн ветлiм оз вотны Чуб ты дорö, кодi кладбище сайын. Бöрсö мунiгöн сувтлiм, медым видлыны Петыр Санеöс. Зэв мичаинын куйлö. Дзик мамыс да Агни чойыскöд орччöн. Найöс сiйö медся ёна радейтлiс. Помнита, кыдзи шогсис, кор мунiс таладорысь Сава Анна. Тадзи мамсö сиктын тöдлiсны. Сане казьтывлiс, кыдзи школаас велöдчигöн, география урок дырйи велöдысьыс юöртöма, талун пö кутам тöдмасьны саваннаöн. Ставныс вашмунöмаöсь да Мишарина Саня вылö видзöдöны. Тэнад мам йылысь пö босьтчасны висьтавлыны. А кор лёк висьöм шашаритчис Агни чойыслы, Петыр Сане шогысла весиг сьöдöдлiс. И со öнi бара öтлаасьöмакодь лои мамыскöд да чойыскöд. Пöлинö, вунi висьтавны, мый аскöд нинöм вайнысö эг путьмöй. Кыдзкö нем виччысьтöг лои Санелöн гу дорö кежöмыс да. Сьöрысь сöмын корöсь нöб. Сэтысь и босьтiм гоз-мöд ньöр да сатшким муас. Эг на слöймöй вешйыны, кыдзи зэрны кутiс. А енэжас быттьö некутшöм зэра кымöр оз тыдав.

— Сандраыд бöрддзис,— шуис Анна Александровна, воклöн гöтырыс.

— Куш киöн матыстчим да сiйöн. Весиг водкатö эг кисьтыштöй,— шмонитыштi ме.

Но Сане, тыдалö, абу шог синваöн бöрддзöма. Шондi мыччасьö со. Регыд и дугдiс зэрнысö.

Öтнад олiгöн, гажтöмысла ли, кутшöмкö мöд майшасьöмла ли, Петыр Сане винанад ышмывлiс. Дерт, эз торъя ёна. Вöлi кö кутшöмкö мог сы водзын, то он вермы тшöктыны юнытö. «Йöлöгаын» на ми гöтыркöд уджалiм, и нывъяснымöс тшöкыда видзлывлiс. Асьсö Сандра бабöн найöс тшöктылiс шуны. Куратов нима музейса уджалысьяс казьтывлöны, кыдзи öтчыд рытйысьöмаöсь да пуксьöмаöсь пасйыштны. Сане пыксьöма, абу пуксьöма накöд. Меным пö Öлексей Поповлысь да Ларисалысь нывъяссö колö видзны мунны.

Но öнi син водзö мыйлакö сувтöныджык сылöн гажа юрöн лоöмторъясыс. Гашкö, сы вöсна, мый юыштöм бöрас Сане вöлi варов да визув. Садь юрнад абуджык сэтшöм, лöня олiс. И став серам петкöдланторъясыс вöлiны сöмын вирсö вежыштöм бöрын. Гашкö, кодкö шуас, мый Александра Мишариналысь юöмсö куш гарала. Но век жö висьтышта, кыдзи пырис сiйö гижысь котырö, Владимир Тимин дорö. Тыдалö, висьысь юрсö веськöдöм могысь сьöм корсис. Удждыны.

— Владимир Васильевич, вай мезды.

— Абу менам, Саня, сьöмыс,— вочавидзö Тимин.

— Кула öд. Мöдар югыдас веськала да дзик пыр жö тэ вылö норася. Шуа, мый Тимин эськö вермис на мездыны, но эз тай со.

Владимир Васильевич азыма серöктiс да гуся зепсьыс сьöм кыскис.

Петыр Сане аслас кулöм вылын унаысь серавлiс. Кыдзкö шмонитöмöн видзöдiс сiйö таладорсьыс мунöм вылас. Висьтавны кö нин Петыр Санелöн унаысь «кувсьылöм» йылысь, ковмас гарыштны сiйöс Ыджыдвиддзö «гуавны» катöдлöмсö. Ачыс эськö öти гижöдын тайöс пасйылiс жö нин. Но мöд ногöн. Помканас сэтчö радейтчöм сюйис. А вöлöма со кыдзи. Ачыс Санеыс меным висьтавлiс.

Öтчыд кутшöмкö мужиккöд зыкö воöмаöсь. Ыджыдвидзса жö пö тай сiйö-а. Нимсö эз висьтав. Мортыд дзикöдз лöгасьöма Сандра вылад. Мунöма да Ыджыдвиддзö звöнитлöма и юöртöма, Сандраыд пö кувсис.

— Зэв нин пемыд вöлi,— висьтавлiс Александра Петровна.— Куйла крöвать вылын. Öдзöс друг гурйыв воссис. Игнасьнытö вунöма да. Кодъяскö пырисны. Кылiс Агни чойлöн гора гöлöсыс: кытöн нö пö нин Санеыс? Моргö нуöмаöсь али мый? Ме синмöс восьтi да гораа шыаси. Локтысьяс муртса эз весьöпöрны. Тэ пö ловъя али мый? Ловъя, дерт, шуа. А миянлы пö юöртiсны, мый тэ кулöмыд. Со и воим покончаöс гортö катöдны. Сё лешак тай!

Сандраöс пасьтöдöмаöсь да турки-таркиöн петкöдöмаöсь. Пуксьöдöмаöсь машинаö. Гортö пö ветлам. А то мамыд шогысла йöймас. Агни чойыс кайигчöжыс броткöма. Ковмис пö тiян йöйталöм вöсна быдса машина медавны. Ыджыдвиддзö воöмаöсь да кык чой гортланьыс веськöдчöмаöсь.

— Сане, керка дорö воам да, тэ кöть сьывны горöд ли, мый ли,— велöдö Агни чойыс.— А то пыран да мамтö йöймöдан. Öшинь пырыс мед первой аддзылас. Тэнсьыд сюзь буксöм кодь сьылöмтö кылас да.

Сiдзи и вöчöма. Сандра лёкгоршöн сьывны горöдöма. Налöн керка öшиньö чужöмъяс ляксьöмаöсь. Керка тырыс нин йöз чукöрмöма да. Пöчьяс пернапас чöвталöны, томджыкъяс шензян синъясöн дзоргöны. Покончаыс пö сьылö-локтö. Лöня олiс, а кулöм бöрас со кутшöм лоöма.

Вель дыр сэсся гортас чеплялöмаöсь. Тöдмалöны, збыль ловъя абу Петыр Санеыс. Сэсся выль йöз на дорö пыр воöны, мамыскöд шогсö юкны. Кодi чериняня локтö, кодi кöвдум да шаньга вайö. Пызан тырыс сёян. Покончаöс вошйöдны дасьтöмаöсь.

— Ловъядырйи тай волi, да некод эн мыччысьлöй. Кысь нин черинянь вайны,— ропкöдчö на Сандра.— Кулi, да со мындаöн чукöрминныд. Стопка кöть покончаыслы лишалас оз?

Мöд асывнас бара на керка тырыс йöз чукöртчасны. Оз öд ставныслы здукöн кывсьы Александра Мишариналöн ловзьöм йывсьыд юöрыс. Кодi пырö, Сандраöс аддзö да пернапас чöвтö. А «поконча» öшинь дорын тытвидзö, вайöм пöжасöн чöсмасьö. Сылöн воча вокыс, Микита Миш Иван со локтö. Пельпом вылас зыр пуктöма. Сандралы гу кодйыны мöдöдчöма. Сане öшиньö таркöдö:

— Ваньö, пырав!

Мöдыд казялöма сiйöс да муртса гатшöн картупель му вылас абу усьöма.

Куим лун гортас олöм бöрын Сандра туйö петöма. Абу, дерт, шойналань сетчöма. Карö бöр вöрзьöдчöма мунны. Одыбсянь локтысь автобусын мунысьяс кывлöмаöсь нин сылöн «кувсьылöм» йылысь да сералöны:

— Сане, öкмысöд лунсö пасйыны волан жö?

— Вола. Нелямынöдсö тшöтш жö и,— вочавидзöма Мишарина.

Со тадзи кымын збыльысьсö вöлöма.

Менам эм тетрадь, кытчö пасйывла аскöд да мукöдкöд лоöмторъяс йылысь. Тешкодьджыкъяссö медсясö. Лёксö нö мый пасъялан. Со 1996 во заводитчöмса гижöд.

«Талун Сандра Мишарина шуис:

— Таво менам куим пöвста юбилей. Аслым ветымын арöс тырас. Комын во гижан уджлы. И нöшта кызь во тырас сысянь, кыдзи медводдзаысь ветлi вина юöмысь бурдöдчыны.

Мися, топыда ковмас пасйыны юбилейястö. Торйöн нин бöръясö.

Эн нин пö сёрнит,— шуö Мишарина. Öнi на пö син водзын, кыдзи ме вои бурдöдчанiнсьыс. Вежон ог ю, мöдöс… Тöлысь нин коли. И зэв гажтöм кутiс лоны. Олöм абу олöм кодь. Оз некыдзи гижсьы и. Ас вылö пö сэтшöм ыджыд лöг чужис.

Дзикöдз йöймöмысь повзьöма Сандра да котöртлöма лавкаö коньякла. А юнысö оз жö лысьт. Ёна, тыдалö, бурдöдчанiнад повзьöдлöмаöсь: юан кö пö, кувны верман. Лун джын доз вылад видзöдöм бöрын век жö восьтас. Бурджык пö кувны татшöм олöм дорсьыд. Кисьтас зэв ичöтик румкаö. И бара вель дыр сы вылö дзоргас. Полö и колö. Медбöрын тэрыба гулькнитас да водас крöвать вылö. Кияссö морöс бердас топöдöмöн жмутвидзö. Час джын пö дiтшвидзи. Быттьö морöс пытш шонавны кутiс, а кувны ог кув. Мöд румка чипнитöма. Бара крöватьö нюжöдчöма. И бара ловъя. Доз джынсö бырöдöм бöрын век жö звöнитлöма бурдöдчанiнад. Ме пö юи да локтöй менö спаситны. А сэсянь юасьöны, вермö оз на кок йылас сулавны. Верма на пö. Сiдзкö пö, лок татчö.

— Сэки меным и юрö вартiс. Ас кокöн кö корöны локны, то, сiдзкö, оз повны, мый кула,— висьталö Сане.— Сiдзкö, весь повзьöдлöмаöсь. Неуна бара юыштi да мöдöдчи бурдöдчанiнад. Сэнi выль пöв сэсся бурдöдiсны…

Дерт, сiйö оз пыр ю. Но кор садь, гортсьыс оз петав. Пыр мырсьö-гижö. А гортад олiгöн тай нинöм сэтшöмыс оз лолы».

А со Петыр Сане йылысь мöд пасйöд. «Талун 1998 вося январ 25 лун. Ветлi Сандра Мишарина дорö рытйысьны да пыр жö пукси пасйöдъяс вöчны. Пыригмоз Сандра босьтчис гöститöдны. Картупель весалiс, видзöдö да, горт помас вый чир абу. Гос корсис, да эз жö сюр.

— Часлы, ме яя шыд пуи,— нимкодь лои Мишариналы.— Порсь выйыс, кöнкö, вылас кайыштiс.

Сiйö зiля кöвтыштiс кынмыштöм шыд вылысь васö да сы вылын босьтчис жаритны картупельсö. Ме пöт вöлi да эг видлы. Ачыс тай тяпкöдчигтырйи зэв чöскыда панялiс-а. Сэсся пырис тöдса мужик. Ыджыдвидзсянь воöма. Вайöма быдса картупель мешöк. Санелы гортсаясыс мöдöдöмаöсь. Агни чойыс письмöын пасйыштöма, эг нин пö эськö кöсйöй, мисьтöм чужöмлы, ыстыны да, но век жö небзьöдчим. Сандралы нимкодь лои. Сэсся зумыштчис. Гортö пö дивитана письмö буретш кöсъя вöлi ыстыны. Эг пö слöймы чöвтнысö. Кыкöн вель дыр восьтiм клеитöм конвертсö, мед оз косясь. Сандра гижис мöд письмö да бöр клеитiм. Та бöрын ме веськöдчи гортö, а Сане тшапа кокъяссö пукталiгтыр тöвзис пошталань».

Кор Петыр Сане вуджис овны чужан-быдман сиктас, ме пöшти быд волiгöн кежавлi сы дорö. Кор гöтыркöд, кор челядькöд, кор кутшöмкö ылi муысь воöм гöсьтъяскöд. Гажа юраöн сiйöс эг сулы. Пыран, да век тшайник пузьöдас, мый керка пытшкас сёяныс эм, ставсö пызан вылас лэптас.

Весь абу олöма. Ыстас вöлi Сыктывкарö выль гижöдъяс. А ме сылы сьöмтор вайыштлi, гижöдъяссьыс гöлиник гонорарсö. И öтчыд со мый лоис. Петыр Санеöс муртса немортöдз эг вайöдöй.

Пыртiм Ларисакöд Санелы гонорар, «Коми муö» гижасьöмысь. Бура дыр варгöм бöрын петiм бöр, а машина дорас мунiгöн понъясöн пöгибö воим — сöмын кокад и кутчысьöны. Шенасигтыр кыдзкö воöдчим машина дорöдз, и друг казялiм — Ларисалöн сумкаыс абу. Гöтыр шуö: «Öлексей, звöнит телепоннад, сумкаас вöлi менам сотöвöй, да мед шыасяс... Колöкö, пон вомын нин, шенасигад кисьыд мынiс да!» Звöнитi да ачым пель чошкöдöмöн бöр Санеяслань муна — öти пон öд некöн абу, и телепон некöн оз шыась.

Вои Санеясö, пыри: диван помас пöрöм сумкасьыд телепоныс тайкö нин чеччыштас, лöз би коялöмöн сöмын равзö... Босьтi телепонтö, кусöдi. Друг кыськö аминь пыдiысь Санелöн гöлöсыс кылö:

— Кутшöм лешаксö нин сэнi новлöдлöны?

— Тайö ме, Öлексей. Кöнi нö ачыд?

— Гöбöчын, картупель мешöкъяс сайын куйла.

— Пет.

— Кытчöдз сумкатö посводзö он петкöд, ог пет!

Петкöдi, гöбöч öдзöссö восьтi. Видзöда: Санелöн öтар киас гонорар сьöмыс, мöдар киас мыйлакö паспортыс. Чужöмыс быгалöма, синъясыс быттьö мыйкö корсьöны — öтарö-мöдарö сiдзи и шыбласьöны:

— Сумкатö петкöдiн?

— Мый нö лоин?

Сiйö бара:

— Сумкатö петкöдiн?

Кыдзкö лöньöдi жö сiйöс.

Пуксис Сане пызан саяс — чуньясыс сöмын таркакылöны пызан помас, кокыс нöшта ёна легö: «Пукала тiян мунöм бöрын, вайöм сьöмтö выль пöв лыддя. Оз жö, мися, унасö убöлитны — вомгорулын бротка. Друг диван помын кодкö шыяс кутiс сетавны, да öд дзик сiдзи, кыдзи тай öнiя киноясад. Видзöдлi сыланьö: пöрöм сумка, а пытшкас мыйкö аминь югыд би коялö да равзö. Юрын вирдыштiс: тайöясöс тай менö бырöдны мöдöдöмаöсь. Сьöмыд, тыдалö, «Коми мусалы» жаль лоöма, да взорвитны кöсйöны! Ывлаас петны эг нин гöгöрво. Мый веськалiс киö, кватитi и гöбöчö чепöсйи. Мöвпала: «Картупель пыртлан öшиньöд удита петны. Паспортнад, йöйма кö, гашкö, тöдасны, кодi ме...» А гöбöч öшиньыд ывласянь вöлöм игана, да збыльысь тöкöтьö эг весьöпöр. Картупель мешöкъяс сайö водi, юрöс киöн тупки: мый лоны, мися, ло... Олöмöй ставнас син водзтi вирдыштiс, быттьö абу и овсьылöма».

Сöри жö эськö да. Эз дзик тадзи вöв. Санеыс эськö збыльысь повзьöм чужöма, но паччöрас кайöма сöмын вöлi.

...Бöрынджык кывлi, Петыр Санелöн воча вокыс карысь волöма, пондылöма сотöвöй телепон козьнавны, да мöдыс кинас и кокнас пö шенасьны босьтчис: «Кыдзкö татöг нин ола!..»

Сане дорö кежавлiгъясöн унаысь шмонитлiм, мый ми Ыджыдвиддзас кык гижысь, да кыдз бара кулöм бöрын кутасны нимъяснымöс ас сиктсаяс видзны-а. Тэ, мися, Сане, татчöс школаас велöдлiн, да сылы нимсö тэнсьыд сетасны. Та вылö Сандра сöмын мудера вашмунлiс. Эн пö вай йöйтав. Менсьым ним сетасны. Виччысь. И со ковмö виччысьны...

.

Предлагаем прочитать произведения А. П. Мишариной: